Το νόημα της έκτης Οικουμενικής Συνόδου

ΤΟ  ΝΟΗΜΑ  ΤΗΣ  ΕΚΤΗΣ  ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗΣ  ΣΥΝΟΔΟ

Πριν από λίγες μέρες, τη 14η Σεπτεμβρίου, ανήμερα της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού, η Εκκλησία μας εόρτασε την μνήμη των Αγίων Πατέρων της Αγίας και Μεγάλης Έκτης Οικουμενικής Συνόδου.

Η Αγία Έκτη Οικουμενική Σύνοδος, η οποία συνεκλήθη το έτος 680 μ.Χ. (Νοέμβριο) στο Παλάτι του Τρούλλου στην Κωνσταντινούπολι, υπήρξε η κατάληξι πεντηκονταετών θεολογικών και εκκλησιαστικών ερίδων (7^ος αι.) περί το θέμα αν ο Θεάνθρωπος Χριστός, τέλειος Θεός και τέλειος άνθρωπος, σε μία Υπόστασι (ένα πρόσωπο), έχει δύο ενέργειες και θελήσεις η μία. Η Σύνοδος των Αγίων Πατέρων κατεδίκασε τη χριστολογία των μονοθελητών, όσων δηλ. υπεστήριζαν, ότι ο Χριστός έχει μόνον μία θέλησι και ενέργεια, διότι αυτή η χριστολογία δεν ήταν παρά «μεταμφιεσμένη» επανεμφάνισι της ήδη απερριμμένης και καταδικασμένης αιρέσεως του μονοφυσιτισμού (στην Αγία Δ΄ Οικουμενική Σύνοδο, 451 μ.Χ.). Η Έκτη Σύνοδος ουσιαστικώς δικαίωσε τη χριστολογία και τους αγώνες των Αγίων Σωφρονίου Πατριάρχου Ιεροσολύμων και Μαξίμου του Ομολογητού κατά της αιρέσεως του μονοθελητισμού και εδογμάτισε, ότι επειδή ο Χριστός έχει τέλειες τις δύο φύσεις, θεία και ανθρώπινη, έχει και δύο φυσικές θελήσεις και δύο ενέργειες (θεία και ανθρώπινη), όπως προκύπτει και από τις ίδιες τις Ευαγγελικές διηγήσεις.

Ο Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής (580-662), πρώτα Ηγούμενος της Μονής Χρυσουπόλεως κοντά στην Κωνσταντινούπολι, αγωνίσθηκε για πολλά χρόνια χωρίς «ανώτερη» εκκλησιαστική υποστήριξι, ενώ τα Πατριαρχεία της Ανατολής και η Ρώμη είχαν αποδεχθή την αίρεσι κάτω από επίδρασι του μονοθελήτου Αυτοκράτορος Κώνσταντος Β΄ (641-668). Ο Άγιος Μάξιμος περιήλθε γη και θάλασσα από την ΚΠολη μέχρι τη Ρώμη, όπου και βοήθησε στη Σύνοδο του Λατερανού (649 μ.Χ.) κατά του μονοθελητισμού, υπό τον ορθόδοξο Πάπα Μαρτίνο (649-655). Ο Άγιος Μάξιμος συνελήφθη και απέθανε στην εξορία στη Λαζική. Όταν σε ανάκρισι ο αιρετικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Πέτρος του είπε να ενωθή με την καθολική (παγκόσμια) εκκλησία που είχε δεχθή την αίρεσι, ο Άγιος Μάξιμος απάντησε: «Ο Θεός των όλων (Χριστός), μακαρίζοντας τον Πέτρο για όσα είπε, ομολογώντας Αυτόν καλώς, είπε ότι Καθολική Εκκλησία είναι η ορθή και σωτήριος ομολογία της πίστεως σ' Αυτόν» (και όχι η ενότητα μέσα στην αίρεσι, μέσα στην ψευδή πίστι).

Οι αντίπαλοι της Ορθοδοξίας, αιρετικοί Πατριάρχαι ΚΠόλεως Σέργιος (610-638), Πύρρος (638-641, 654), Παύλος Β΄ (641-653) και Πέτρος (654-666), οι αιρετικοί Πατριάρχαι Αντιοχείας Μακάριος (650-585) και Αλεξανδρείας Κύρος (630-642), ο αιρετικός Πάπας Ρώμης Ονώριος (625-638) και οι Στέφανος, Πολυχρόνιος και Κωνσταντίνος  αναθεματίσθηκαν από την Αγία ΣΤ΄ Σύνοδο.

Ο καταδικασμένος ως αιρετικός Πατριάρχης Σέργιος ήταν αυτός που πρωτύτερα, περιφέροντας την εικόνα της  Παναγίας Θεοτόκου γύρω από τα τείχη της Πόλεως, την είχε διασώσει από τους Αβάρους και Πέρσες, ενώ ο Αυτοκράτωρ Ηράκλειος ευρισκόταν σε εκστρατεία στην Περσία (626). Στην περίστασι αυτή συνετέθη και ο Ακάθιστος Ύμνος (οι Χαιρετισμοί) στη Θεοτόκο.
 

Ο Άγιος Μάξιμος, ένας εναντίον όλης της «επισήμου Εκκλησίας», υπήρξε κατά τη μαρτυρία των ιστορικών «μέγιστος θεολόγος, ο οποίος εσφράγισε με το αγωνιστικό του σθένος και την πλούσια συγγραφική του προσφορά τη θεολογική αναίρεση της μονοθελητικής αιρέσεως»· επίσης, «είναι δύσκολον να ευρεθή άλλος θεολόγος ο οποίος να επηρέασε περισσότερον την πορείαν της ελληνικής ορθοδόξου θεολογίας από αυτόν».
 

Σήμερα ο μονοθελητισμός και ο μονοενεργητισμός αποτελούν συστατικά της χριστολογίας των «μετριοπαθών» (σεβηριανών) μονοφυσιτών, δηλ. των μονοφυσιτών Κοπτών (της Αιγύπτου), των Αρμενίων, των Αιθιόπων, των Συροϊακωβιτών και των Ινδών του Μαλαμπάρ. Δυστυχώς, ο σύγχρονος θεολογικός διάλογος από το 1990 και εξής, αποφαίνεται, αντιθέτως προς τις Άγιες Οικουμενικές Συνόδους, ότι δήθεν οι προαναφερθέντες μονοφυσίτες είναι Ορθόδοξοι και ότι οι Άγιοι Πατέρες δήθεν τους παρεξήγησαν.

Η διακήρυξι του δόγματος περί δύο φυσικών θελήσεων και ενεργειών στο Χριστό από την ΣΤ΄ Οικουμενική Σύνοδο, ελέγχει επίσης και τους αιρετικούς Λατίνους (την παπική-ρωμαιοκαθολική «εκκλησία»), οι οποίοι μερικούς αιώνες αργότερα δια του στόματος των σχολαστικών τους μεσαιωνικών θεολόγων και κυρίως τον 14^ον αι. δια των αντι-παλαμικών και αντι-ησυχαστών φιλοσόφων στην Ανατολή, αρνήθηκαν τη διάκρισι φύσεως και φυσικής ενεργείας στο Θεό, αντίθετα με τους Αγίους Πατέρες της ΣΤ΄ Οικουμενικής Συνόδου και σύνολη την εκκλησιαστική διδασκαλία.

Η καταδίκη του Πάπα Ονωρίου από την ΣΤ΄ Οικουμενική Σύνοδο, τρανώς αποδεικνύει ότι είναι εκκλησιολογικά ψευδής και απαράδεκτος ο θεολογικός μύθος των παπικών περί «αλαθήτου» του Πάπα.

Το νομοθετικό έργο (την έκδοσι ιερών Κανόνων) της ΣΤ', καθώς και της προηγηθείσης Ε΄ Οικουμενικής Συνόδου (553 μ.Χ.) συμπλήρωσε η Πενθέκτη Οικουμενική Σύνοδος (ΚΠολι, 691 μ.Χ.).